بادهای جنوبی عامل اصلی وقوع گرد و غبارها، خشكی تالاب های اهواز گرد و غبار را تشدید می كند
خشكشوئی آنلاین: در چند روز گذشته هوای اهواز به حالت اضطرار رسید تا جایی كه بیمارستان های خوزستان در حالت آماده باش قرار گرفت. یاسوج - مركز استان كهگیلویه و بویراحمد- هم غلظت گرد و غبار تا ۶ برابر حد مجاز را تجربه نمود. شهرهای لرستان هم از این وضعیت بحرانی هوا بی نصیب نبودند و دچار آلودگی كم سابقه ای شدند. در این وضعیت یك عضو هیئت علمی پژوهشگاه حفاظت خاك و آبخیزداری عامل اصلی در وقوع این گرد و غبارها را بادهای جنوبی دانست البته وقوع بادهای غربی را هم بعنوان عاملی برای خیزش گرد و غبار در این مناطق مطرح كرد.
ضیاء الدین شعاعی در گفت وگو با ایسنا، اظهار نمود: باآنكه معمولا بادهای غالب در منطقه، جریان هایی هستند كه از سمت غرب از عراق و سوریه به سمت كشور ما می آیند اما در فصل زمستان یك سیستم بادی به موازات مرز از شمال غرب به جنوب شرق آمده است و در ادامه وارد عربستان می گردد سپس با یك توده تعامل می كند و به باد جنوبی تبدیل می گردد و بعد از عبور از روی خلیج فارس دوباره وارد كشور می گردد و معمولا در داخل ایران سرعت می گیرد. این سیستم، كانون های گرد و غباری در جنوب استان خوزستان را فعال و طوفان های گرد و غبار شدیدی را تولید می كند.
تالاب های خشك جنوب شرق اهواز تشدیدكننده گرد وغبار
وی در مورد روند فعالیت سامانه بادهای جنوبی اظهار كرد:: پایش های سال های گذشته نشان داده كه معمولا شدت گرد وغبار ورودی از كشورعربستان خیلی بالا نیست و به غلظت زیر ۵۰۰ میكروگرم برمترمكعب محدود می گردد. به صورت طبیعی سرعت بادهای جنوبی در داخل خاك عربستان هم خیلی بالا نیست اما با گذر از روی خلیج فارس، به صورت طبیعی افزایش سرعت پیدا كرده و شهرهای جنوبی ایران را در می نوردد. این سیستم بادی در شهرهای جنوبی كشور از كانون های داخلی گرد و غبار مثل تالاب های جنوب شرق اهواز بارگیری كرده و گرد و غبارهای شدیدی را بوجود می آورد.
طوفان های گرد و غباری كه از بادهای جنوبی تولید می شود، منشا داخلی دارد
این عضو هیات علمی پژوهشكده حفاظت خاك و آبخیزداری با تاكید بر اینكه اغلب این طوفان های گرد و غباری كه از بادهای جنوبی تولید می گردد منشا داخلی دارد، خاطرنشان كرد: معمولا بادهای جنوبی روی خلیج فارس سرعت می گیرد و كانون های گرد و غبار داخلی استان خوزستان را فعال می كند و در نهایت طوفان های گرد و غباری شدید بوجود می آورد كه در سال های ۹۴ و ۹۵ تجربه شد.
شعاعی با اشاره به اینكه منشا گرد و غبار شهرهای جنوب شرق كشور در ایام گذشته داخلی بود، اظهار داشت: بطور قطع باد جنوبی عامل گرد و غبار روزهای گذشته بود كه سبب فعال شدن زمین های گرد و غبار خیز جنوب اهواز شد اما یك احتمال ضعیف دیگر وجود دارد؛ یك توده گرد و غبار از غرب وارد كشور شده ولی باد جنوبی مانع ورود باد غربی به بخش جنوب خوزستان شده و گرد و غبار را به سمت مركز خوزستان هدایت كرده است. شواهد هم این مورد را تایید می كند چون روز گذشته بر مبنای گزارش ها شدت گرد و غبار در خرمشهر و آبادان بالا نبود اما غلظت گرد و غبار اهواز به ۸۰۰۰ میكروگرم و غلظت گرد و غبار دزفول به ۱۰ هزار میكروگرم (حداكثر توان پایش دستگاه های اندازه گیری) رسید.
وی ادامه داد: این گزارش ها نشان داده است كه در واقعه گرد و غباری روز سه شنبه (۲۴ بهمن ماه)، جنوب خوزستان وضعیت بهتری داشت ازاین رو اگر قرار بود باد از سمت غرب بیاید، حتما شهرهای جنوبی را تحت تاثیر قرار می داد.
احتمال وقوع بادهای جنوبی تا ۲۰ بار در سال وجود دارد
به گفته شعاعی، در ۴۲ هزار هكتار از عرض های فوق بحرانی گرد و غبار خوزستان كاشت نهال شروع شده و انتقال آب برای مرطوب سازی اراضی مستعد گرد و غبار صورت گرفته است اما با عنایت به بررسی مدلهای باد و طبق آمار هواشناسی كه وقوع بادهای جنوبی را در یك سال تا بیشتر از ۲۰ بار قابل تكرار می داند، احتمال تكرار این طوفان ها امسال هم وجود دارد و شدت گرد و غبارر در ایام قبل نشان داد كه شرایط بارش در جنوب استان خوزستان و كشورعراق وضعیت مناسبی در سال قبل نداشته است.
صدمه كانون های داخلی گرد و غبار بیشتر است
وی در مورد سهم منابع خارجی و داخلی در وقوع طوفان های گرد و غباری اظهار نمود: شاید تفكیك دقیق سهم منابع داخلی و خارجی در وقوع حوادث گرد و غباری طی بازه یك ساله خیلی ممكن نباشد و نتوانیم سهم بندی دقیقی در این زمینه عرضه دهیم چون پراكنش بارش هم متاسفانه قابل برآورد دقیق نیست اما در یك بازه زمانی چند ساله می توان ادعا كرد كه وقوع طوفان های گرد و غبار با منشاء خارجی از نظر تعداد حادثه خیلی بیشتر از طوفان های با منشاء داخلی بوده است البته طوفان های با منشاء داخلی از نظر اثرگذاری و صدمه های وارده معمولا دارای شدت بیشتری هستند. طوفان های گرد و غباری خوزستان در بهمن ماه سال قبل نمونه بارز گرد و غبار با منشا داخلی است كه صدمه های ناشی از آن بسیار بالا بود و حتی سبب قطعی برق شد در این زمینه مطالعات جامعی توسط پژوهشكده حفاظت خاك و آبخیزداری برای ستاد مقابله با گرد و غبار انجام و گزارشات آن تحویل شده و مبنای خوبی برای برنامه ریزی طرح های مقابله با كانون گرد و غبار در این استان است.
این عضو هیات علمی پژوهشكده حفاظت خاك و آبخیزداری در مورد اثرگذاری طرح های مقابله با گرد و غبار با اشاره به اینكه طرح های مقابله با گرد و غبار به دلایل مختلف خیلی كند پیش می رود، اظهار داشت: انتظار نمی رود كه این طرح ها، در كوتاه مدت اثر گذاری چشمگیری داشته باشند اما امیداواریم با همت دولت در تامین اعتبارات مورد نیاز، طرح های پیش بینی شده اثر مشهودی در كاهش گرد و غبار خوزستان داشته باشد. از آنجائیكه سرعت پیشروی بحران گرد و غبار نسبت به سرعت مقابله با گرد و غبار بسیار بالاتر است، به عزم ملی برای تجمع اعتبارات و توجهات نیاز است تا چند میلیون هكتار كانون گرد و غبار طی چهار سال ساماندهی گردد.
به گزارش خشكشوئی آنلاین به نقل از ایسنا، عیسی كلانتری رئیس سازمان محیط زیست روز چهارشنبه (۲۵ بهمن ماه) در حاشیه جلسه هیات دولت اظهار داشت: آلودگی هوای اهواز به علت وجود ریزگردهای بالای ۱۰ میكرون است و كاملا منشاء داخلی دارد و تا زمانی كه حق آبه محیط زیست پرداخت نشود، همچنان شاهد این وضعیت خواهیم بود.
همچنین بر مبنای پیش بینی های سازمان هواشناسی در روز شنبه (۲۸ بهمن ماه) در بعضی مناطق جنوب خوزستان باد و گرد و خاك پیش بینی می گردد.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب