حیات برجام در قلب وین در كوبورگ چه گذشت؟
خشكشوئی آنلاین حیات برجام در قلب وین؛ در كوبورگ چه گذشت؟
زهره نوروزپور: اولین جلسه كمیسیون مشترك برجام در سطح وزیران، بعد از خروج آمریكا از این توافقنامه، روز گذشته در وین برگزار گردید.(اینجا) این جلسه در هتل كوبورگ با ریاست خانم فدریكا موگرینی رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا و وزیران خارجه فرانسه، انگلیس، آلمان، چین و روسیه با تاكید بر حفظ پایبندی به توافق هسته ای (برجام) به پایان رسید.
خروج غیر قانونی دولت ترامپ از برجام وضعیت روابط سیاسی اروپا با آمریكا را دچار تنش جدی كرده است. اروپا كه به علت مصائب اقتصادی و امنیتی خروج از توافق هسته ای امكان پذیر نمی بینید مصمم به حفظ برجام حتی بدون حضور آمریكا شده اند. در همین حال هم دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریكا تدابیر سختی برای كشورهای نقض كننده تحریم در نظر گرفته است. مهمترین درخواست نامعقول ترامپ از كشورها قطع واردات نفت ایران است كه در نشست روز گذشته وین تاكید گردیده است كه كشورهای توافق كننده خرید نفت ایران را متوقف نخواهند كرد و همین طورر تبادلات بانكی هم به قوت خود باقی بماند. این جلسه برای عرضه بسته پیشنهادی اروپا برای حفظ برجام تشكیل شد، بسته ای كه با انتقاد رئیس جمهور كشورمان رو به رو شد، در این رابطه وزیر خارجه كشورمان اظهار داشت كه نگرانی های رئیس جمهور در نشست وین بررسی شده است. (اینجا) در سفر ظریف و نشست كمیسیون برجام چه گذشت؟
دكتر محمد جواد ظریف به همراه هیات حقوقی همراه آقای عراقچی و خانم لعیا جنیدی معاون حقوقی رئیس جمهور روز جمعه وارد وین شد.(اینجا) وزیر خارجه كشورمان قبل از ورود به وین درباره این سفر نوشت: «دستور كار من كاملا روشن است.» (اینجا) ظریف اضافه كرد: الان در طول دو ماه گذشته همكاران ما با طرف های مختلف خود چه اروپایی و چه چینی و روسی مذاكرات مستمری داشتند، همین روز پنجشنبه جلسات طولانی از بامداد برقرار بوده و بنابراین جلسه روز جمعه فقط قسمتی از یك روند و نه تمام روند است. (اینجا) وزیر خارجه در حاشیه جلسه، با خانم موگرینی و وزرای خارجه چین و روسیه دیدار دو جانبه داشت. (اینجا)
شروع جلسه با اظهارات خانم موگرینی اغاز شد و نتیجه آن در غالب یك بیانیه كه به زبان فارسی هم انتشار یافته است آمده است كه كمیسیون مشترك برجام در ازا ی اجرای تعهدات هسته ای ایران، رفع تحریم ها، همچون برخورداری از منافع اقتصادی حاصله از آن، بخش حیاتی برجام می داند و به آن پایبند است.(اینجا) پس از این جلسه دكتر ظریف در بین خبرنگاران اظهار داشت: كشورهای شركت كننده در نشست وین متعهد به ادامه روابط بانكی و همكاری در بخش ترابری و تجاری و سرمایه گذاری با ایران شدند. كشورهای عضو توافقنامه هسته ای متعهد به ادامه خرید نفت ایران شدند. در نشست وین، اراده سیاسی كشورهای اروپایی برای مقابله با طرح آمریكا را احساس كردم. پیشنهادهای عرضه شده در نشست وین عملیاتی است و اگر اجرا شود، می توانیم به جلو حركت نماییم. قبل از آغاز اجرای تحریم های آمریكا، این اقدامات باید عملی شود. ایران از " اراده مقاومت " در برابر آمریكا استقبال می كند. هایكو ماس، وزیر خارجه آلمان هم در حاشیه جلسه مذاكرات حفظ توافقنامه هسته ای ایران در وین اتریش در جمع خبرنگاران تصریح كرد: ما توان جبران كامل خسارات وارده به شركتهای ( اروپایی) را كه از ناحیه همكاری با ایران به تحمیل تحریمهای آمریكا تهدید می شوند، نخواهیم داشت. ما با شركتهای اروپایی كه همچنان علاقمند به سرمایه گذاری در ایران هستند، مشورت می نماییم و در نظر داریم راههای پرداخت (به ایران) را باز نگاه داریم و همینطور می خواهیم با وكالتی كه از جانب بانك سرمایه گذاری برای گسترش سرمایه گذاری های این بانك در ایران داریم، امنیت تولید نماییم. با این همه پس از اعمال تحریمهای آمریكا (علیه ایران) اوضاع بشدت دشوار شده است. اما تلاش می نماییم در چارچوب امكانات و ظرفیتهایی كه داریم برای طرف ایرانی روشن نماییم كه عقب نشینی كامل ایران از این توافقنامه، تا چه میزان می تواند برای این كشور، زیانهای همچون اقتصادی بزرگتری به دنبال داشته باشد.(اینجا) سخنگوی عرب زبان دولت انگلیس در امور خاورمیانه هم اظهار داشت: به نظر ما این توافقنامه یك توافقنامه كامل و فراگیر نیست و دارای نقطه ضعف هایی در زمینه برنامه موشك های بالستیك و دخالت های منطقه ای ایران است كه باید اصلاح گردد. به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، ادوین ساموئل از استانبول در گفتگو با شبكه تلویزیونی المیادین در مورد موضع رسمی دولت انگلیس در مورد تهدیدات نفتی آمریكا ضد ایران اظهار داشت: ما و آمریكا در مورد دستیابی به هدف مشترك مقابله با مسابقه تسلیحات هسته ای در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا متحد هستیم اما در راه رسیدن به این هدف اختلاف داریم. ما عاشق توافقنامه هسته ای نیستیم اما خواهان موفقیت آن هستیم. به نظر ما این توافقنامه یك توافقنامه كامل و فراگیر نیست و دارای نقطه ضعف هایی در زمینه برنامه موشك های بالستیك و دخالت های منطقه ای ایران است كه باید اصلاح گردد، اما خواستار تداوم اجرای آن هستیم و مطمئنیم این توافقنامه نقطه آغاز تحول در روابط جامعه جهانی با ایران است. از این رو ما بر خلاف تصمیم و اقدام آمریكا در خروج از این توافقنامه به اجرای آن ادامه می دهیم. ما به نشست های كارشناسی خود با آمریكا ادامه می دهیم تا به نتیجه برسیم كه چگونه پایبندی خویش را به تعهداتمان در چارچوب توافقنامه هسته ای حفظ نماییم و در عین حال به تجارت خود با آمریكا هم ادامه دهیم. روند رسیدن به این هدف و اینكه آیا می توانیم به یك نقطه نظر مشترك برسیم یا خیر تا كنون مشخص نمی باشد، اما در نهایت باید از این مسیر عبور نماییم. ساموئل در پاسخ به این پرسش كه تا چه حد قادر به عرضه تضمینات مالی و پشتیبانی از شركت های اروپایی هستید كه می خواهند در ایران فعالیت كنند و از گزند تحریم های آمریكا در امان باشند؟ اظهار داشت: ما اقدامات خویش را در این زمینه شروع كرده ایم، البته باید بپذیریم اعمال تحریم های آمریكا عواقبی برای شركت های اروپایی به دنبال دارد و ما باید با آن مقابله نماییم. ما به پیش رفتن توافقنامه در راه مورد نظر ادامه می دهیم اما پروند های دیگری همچون از برنامه موشك های بالستیك و دخات های منطقه ای ایران وجود دارند كه دولت انگلیس تمایل دارد آنها ر ا با ایران مطرح و بررسی كند. ساموئل در پاسخ به این پرسش كه تا چه اندازه انتظار دارید نشست دونالد ترامپ و ولادیمیر پوتین نتایج جدیدی در مورد پرونده هسته ای ایران به دنبال داشته باشد و ایران را برای مذاكره درباره حضور و نفوذش در منطقه قانع كند؟ اظهار داشت: ما به این تحولات چشم دوخته ایم و دونالد ترامپ مقرر است در هفته های آینده به لندن سفر كند. همزمان با این تحولات، ایران فرصت دارد تغییر رفتار خویش را در منطقه نشان دهد و به كسانی كه در مورد رفتار ایران تردید دارند نشان دهد تردید آنها اشتباه است. محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه كشورمان در نشست خبری بعد از نشست وین اظهار داشت: این نشست سازنده و جدی بود و اروپاییها در آن پیشنهادهای خویش را در دو بخش بانكی و نفتی تشریح كردند.(اینجا) موگرینی بعد از این نشست در كنفرانسی خبری اطلاعیه ای را درباره نتایج مذاكرات قرائت كرد. در این بیانیه آمده است طرف های برجام بر لزوم اجرای كامل و مؤثر تعهدات دو طرف تاكید كردند.
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در بخش دیگری از بیانیه خود اعلام نمود قدرت های بزرگ و ایران برای ادامه گفتگوها برای حفظ برجام موافقت كردند.(اینجا)
وزارت خارجه روسیه پست از نشست وین در اطلاعیه ای اعلام نمود: اعضای كمیسیون برجام به اتفاق آرا از این اقدام واشنگتن ابراز تاسف كرده و بر پایبندی طرف های شركت كننده در آن برای اجرای كامل توافق هسته ای كه با قطعنامه 2231 شورای امنیت تایید و بخش جدایی ناپذیر پیمان منع انتشار سلاح اتمی شده است، تاكید نمودند. (اینجا) سرگئی لاوروف وزیر امورخارجه روسیه نیز، روز جمعه دراینباره اظهار داشت: طرف های توافق هسته ای توافق كردند كه مستقل از هوا و هوس آمریكا راه هایی برای تجارت با ایران تولید كنند.
لاوروف با تاكید بر اینكه تجارت با ایران وابسته به هوا و هوس آمریكا نیست، اضافه كرد: اگر تحریم های واشنگتن ضد تهران بازگردانده شود، برای تجارت با این كشور به راه های جدید نیاز است. كارشناسان و رسانه های خبری چه می گویند؟
«لارنس نورمن» خبرنگار روزنامه وال استریت ژورنال در همین رابطه به نقل از منابع خبری خود می نویسد: بنا به آنچه مقامات [اروپایی] می گویند، كارهایی جدی و تدابیری ویژه برای كمك به حوزه بانكی و پرداخت های نفتی ایران در نظر گرفته شده است. اظهارات روز جمعه «محمد جواد ظریف» وزیر امور خارجه ایران هم موید همین مبحث است. وی بعد از شركت در نشستی با همتایان خود، در جمع خبرنگاران اظهار داشت: آنچه ما امروز شنیدیم، كاملاً روش های عملیاتی است و معتقدیم اگر اراده سیاسی كه امروز اینجا نشان دادند، در سطوح مختلف اعمال شود، می توان كار را بدون مشكل پیش برد.
ظریف افزود: جلسه امروز یك گام به پیش بود. توافق كردیم كه اقدامات خوبی را انجام دهیم. امروز جامعه بین المللی از این اراده سیاسی اعضای باقی مانده برجام در سطح وزرا مطمئن است. آنها آمادگی دارند از شركت های خود حمایت كنند؛ منابع مالی در اختیار شركت هایشان قرار بدهند و مسیرهای تبادلات بانكی را هموار كنند. به نظر من این یك پیام مهم برای جامعه اقتصادی می باشد.
بخش مهمی از بیانیه روز جمعه، به مبحث تداوم همكاری شركت های كوچك و متوسط اروپایی با ایران پرداخته است كه عموما فعالیت چندانی در بازار آمریكا ندارند.
بر این مبنا همه طرف ها، بخصوص كشورهای اروپایی، متعهد شده اند كه حمایت های لازم را از «كنشگران اقتصادی كه با ایران تجارت می كنند، بخصوص شركت های كوچك و متوسط كه شاكله اصلی خیلی از اقتصادها محسوب می شوند» صورت دهند.
آنگونه كه خبرگزاری فرانسه تعبیر كرده است، این مورد به معنای «متصل نگه داشتن ایران» به اقتصاد جهانی، در غیاب آمریكا و با وجود تحریم هاست.
آمریكا اردیبهشت ماه از برجام خارج شده و بازگشت تحریم ها ضد ایران را ظرف مدت سه تا 6 ماه اعلام نموده بود. اتحادیه اروپا مقرر است برای مقابله با این تحریم ها در گام نخست، قانون موسوم به «مسدودساز» را با هدف پشتیبانی از كسب و كارهای همكار با ایران عملیاتی كند.
«ژان ایو لو دریان» وزیر امور خارجه فرانسه درمورد اقدامات صورت گرفته برای مقابله با این تحریم ها اظهار داشت: تلاش ما این است كه بسته اقتصادی را تا قبل از تحریم ها اجرایی نماییم. برای ماه اوت (مرداد) كمی زودهنگام است، اما تلاش داریم آن را به ماه نوامبر (آبان - آغاز تحریم های نفتی) برسانیم.
«سرگئی لاوروف» وزیر امور خارجه روسیه هم بعد از نشست كمیسیون مشترك برجام، با پشتیبانی از تقویت روابط با تهران خاطرنشان كرد: اقدام غیرموجه آمریكا در خروج از برجام نباید مورد بی توجهی قرار گیرد. همه طرف ها اتفاق نظر داشتند كه این تصمیم، نقض شدید مفاد توافق و عامل آن، تمایل به سیاسی كردن مبحث ایران بوده است.
انزوای واشنگتن در عرصه بین المللی و مقابله متحدان نزدیك آمریكا با این كشور، علاوه بر دیپلمات های حاضر در نشست، توجه رسانه ها را هم به خود جلب كرد. نشریه نیوزویك در این رابطه نوشت: خروج آمریكا از برجام، چین، روسیه و اروپا را به یك نقطه همگرایی رسانده است.
این نشریه افزود: دیپلمات های ارشد چین، اتحادیه اروپا، فرانسه، آلمان، روسیه و انگلیس به ایران اطمینان خاطر داده اند كه راغب به حفظ این توافقِ تاریخیِ مورد غضب آمریكا هستند.
ظریف هم در صحبت های خود در جمع خبرنگاران، به این مورد اشاره نمود و اظهار داشت: به صورت كلی، آنچه كه من در این جلسه برداشت كردم، این است كه تمام اعضای برجام كه لااقل سه عضو آن از متحدین نزدیك آمریكا هستند، اراده سیاسی دارند تا در مقابل اقدام آمریكا بایستند. شاید این نخستین باری است كه چنین اقدامی در این سطح صورت می گیرد.
وزیر خارجه كشورمان خاطرنشان كرد كه با این حال، «جمهوری اسلامی ایران این حق را برای خودش محفوظ نگه داشته تا در برابر تخلف رسمی و بزرگ آمریكا، اقداماتی كه در برجام آمده را تعویق بیندازد تا اینكه مطمئن شود منافع مردم ایران تضمین می گردد.» (اینجا)
رسانه های مهم اسیایی هم در واكنش به نشست وین به حفظ توافقنامه تاكید نمودند. (اینجا) رضا نصری حقوقدان بین الملل و عضو مطالعات ژنود راینباره می گوید: یك زمان احزاب اروپایی كه بر سر هیچ موضوعی اتفاق نظر نداشتند، در مورد «مخالفت با ایران» موافق و متحد بودند. امروز به جز چند حزب حاشیه ای و منفور افكار عمومی، همه جریان های مهم و متضاد سیاسی اروپا به نفع ایران و ضد آمریكا موضع می گیرند. این فضا قابل بهره برداری است. نصری در ادامه می گوید: یكی از اهدافی كه وزرای كشورهای عضو كمیسیون مشترك همچون چین به ان متعهد شده اند «تداوم صادرات نفت» توسط ایران است. پاسخ روشنی به این پرسش است كه «چین در برابر فشار آمریكا برای توقف خرید نفت از ایران چه خواهد كرد؟» به نظرم خبر خوبی است در جهت عادی سازی فضای اقتصادی كشور. 52310
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب