نسلی در محاصره دود رشد نگران کننده مصرف دخانیات در نوجوانان
به گزارش خشکشوئی آنلاین، رئیس دبیرخانه ستاد کشوری کنترل دخانیات وزارت بهداشت اظهار داشت: سن آغاز مصرف دخانیات در ایران به 13 سال رسیده است؛ آماری نگران کننده که نشان میدهد نوجوانان در معرض جدی ترین تهدید سلامت قرار دارند.
خبرگزاری مهر - گروه سلامت: مصرف دخانیات یکی از مهم ترین چالش های سلامت عمومی در ایران و جهان به شمار می رود؛ معضلی که نه تنها با دستاوردهای گسترده جسمی و روانی همراه می باشد، بلکه بار اقتصادی و اجتماعی سنگینی هم بر دوش دولت ها و جوامع می گذارد و علیرغم هشدارهای جهانی و شواهد علمی روشن درباره ی آثار مرگ بار سیگار و سایر محصولات دخانی، هنوز هم تولید، توزیع و مصرف این کالاها در خیلی از کشورها، همچون ایران، با خلاءهای نظارتی، ضعف در بازدارندگی قوانین و دسترسی ساده در سطح جامعه مواجه می باشد.
این در حالیست که دخانیات تنها کالای قانونی در جهان است که مستقیماً منجر به مرگ نیمی از مصرف کنندگانش می شود و با وجود تلاش هایی برای مواجهه با گسترش مصرف آن، همچون تصویب قوانین محدودکننده و افزایش تدریجی مالیات، بازهم فاصله قابل توجهی با استانداردهای مؤثر جهانی باقیمانده است
حال
«بهزاد ولی زاده، رئیس دبیرخانه ستاد کشوری کنترل دخانیات وزارت بهداشت»
در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری مهر به مصرف دخانیات در بین نوجوانان، جوانان و زنان ایرانی در سالهای اخیر با رشدی چشم گیر همراه بوده اشاره نمود.
به عنوان سوال اول درباره ی سن آغاز مصرف دخانیات در ایران بگویید.
طبق آخرین مطالعات، سن آغاز مصرف دخانیات در ایران به حدود ۱۳ سال رسیده است؛ رقمی که زنگ خطر جدی برای سلامت نسل نوجوان و جوان کشور شمرده می شود و مصرف سیگار و سایر انواع دخانیات در این سنین، نه تنها زمینه ساز وابستگی شدید به نیکوتین در آینده است، بلکه خطر ابتلاء به بیماریهای ریوی، قلبی و سرطان را از سالهای نخست زندگی بالا می برد.
دخانیات عامل مرگ خاموش نیمی از مصرف کنندگان
بر اساس تحقیقات سازمان جهانی بهداشت، دخانیات عامل مرگ زودرس نیمی از مصرف کنندگان خود است. این ماده مخدر قانونی، مجموعه ای از بیماریهای مستقیم و غیرمستقیم را به همراه دارد؛ همچون بیماریهای ریوی، سرطان ریه، عروق و دهان، سکته های قلبی و مغزی، و نارسایی های تنفسی. در ایران هم سالانه حدود ۵۰ هزار نفر بر اثر مصرف یا مواجهه با دود دخانیات جان خودرا از دست می دهند؛ آماری که خیلی بیشتر از قربانیان حوادث رانندگی است.
قانون هست، اما ضمانت اجرا ندارد
با وجود این واقعیت ها، قانون بازهم در مواجهه با مصرف دخانیات در اماکن عمومی ضعف دارد، در صورتیکه برای تخلفات رانندگی جریمه های سنگین و سازوکارهای دقیق نظارتی وجود دارد، افراد مصرف کننده دخانیات در محلهای عمومی بدون محدودیت مبادرت به استعمال می کنند و هیچ جریمه ای برای آنها درنظر گرفته نشده است و این خلأ قانونی باید در اصلاحیه های جدید قانون جامع کنترل دخانیات برطرف شود تا سلامت عمومی جامعه حفظ شود.
آیا میتوان گفت دود دست دوم سیگار به اندازه مصرف مستقیم خطرناک است؟
عوارض دخانیات تنها به مصرف کنندگان مستقیم محدود نمی گردد. بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت، سالانه بیشتر از یک میلیون و سیصد هزار نفر در جهان به علت مواجهه با دود دست دوم جان خودرا از دست می دهند. در ایران هم این رقم حدود ۱۰ تا ۱۲ هزار نفر در سال برآورد شده است و بیشترین قربانیان دود دست دوم را زنان، مادران و خردسالان تشکیل می دهند؛ افرادی که خود مصرف کننده نیستند اما ناخواسته در معرض دود سیگار قرار می گیرند.
از دیگر عوارض نگران کننده مصرف دخانیات، ناباروری، افزایش احتمال سقط جنین، زایمان زودرس و سندروم مرگ ناگهانی نوزاد است و نیکوتین و سموم موجود در دود دخانیات رشد سلول های مغزی جنین را محدود کرده و سلامت مادر و کودک را به شدت تهدید می کند.
بخش زیادی از صدمه های ریوی ناشی از مصرف سیگار در سالهای نخست مصرف، قابل پیشگیری است و با انجام تست های ساده تنفسی میتوان میزان افت عملکرد ریه را در افراد مصرف کننده مشاهده کرد. بوی بد دهان، تغییر رنگ دندان ها و پوست، و افت توان جسمی از علامتهای اولیه صدمه های دخانیات است، اما متاسفانه خیلی از مصرف کنندگان زمانی به خطر پی می برند که بیماری در بدن آنها پیشرفت کرده و درمان های پرهزینه هم نتیجه ای ندارد.
برای کاهش روند روبه رشد مصرف دخانیات در نوجوانان و جوانان، باید قوانین بازدارنده با جدیت اجرا شود، آموزش های پیشگیرانه در مدارس گسترش یابد و برخورد قانونی با فروشندگان دخانیات به افراد زیر ۱۸ سال تشدید شود.
مصرف دخانیات یکی از جدی ترین تهدیدها برای سلامت نسل جوان در کشور است؛ تهدیدی که مستقیماً با افزایش بیماریهای ریوی، قلبی و حتی مرگ زودرس ارتباط دارد. بر مبنای آمار جهانی، دخانیات سالانه جان بیشتر از ۸ میلیون و ۵۰۰ هزار نفر را در سرتاسر جهان می گیرد و خسارتی معادل ۴ تریلیون دلار به اقتصاد کشورها وارد می نماید.
مهم ترین دلیلهای گرایش نوجوانان و جوانان به مصرف دخانیات چیست؟
در ایران هم بااینکه قوانین جامعی برای کنترل دخانیات وجود دارد، اما اجرای آنها هنوز به شکل کامل و مؤثر انجام نشده است. قانون جامع کنترل دخانیات بعد از الحاق ایران به کنوانسیون جهانی در سال ۱۳۸۴ تدوین شد و یک سال بعد آیین نامه اجرائی آن به تصویب رسید.
محصولات دخانی هم اکنون جز ارزان ترین کالاهای بازار مصرف هستند؛ موضوعی که نه تنها به افزایش مصرف دامن زده، بلکه سبب شده دخانیات در دسترس ترین کالای غیرضروری در کشور باشد. اتحادیه های صنفی بجای کنترل عرضه، در مواردی خود در جهت افزایش مراکز فروش عمل کرده اند، در صورتیکه سیاست ستاد کشوری کنترل دخانیات تاکید دارد که دسترسی باید کاهش پیدا کند و قیمت باید خاصیت بازدارندگی داشته باشد.
از سوی دیگر، بسته بندی های رنگارنگ و جذاب محصولات دخانی، بخصوص آن هایی که با هدف جذب زنان و نوجوانان طراحی می شوند، بازهم در بازار مشاهده می شو و این در حالیست که سیاست مصوب ستاد، اجرای «بسته بندی استاندارد» و حذف هرگونه جذابیت بصری از روی پاکت های سیگار است. اما صنایع دخانی با مقاومت در مقابل این مصوبه و طرح ادعای افزایش قاچاق، مانع اجرای کامل آن شده اند.
بهانه قاچاق نباید توجیهی برای نادیده گرفتن سلامت عمومی باشد، چونکه همین محصولات قاچاق هم در مراکز مجاز به فروش می رسند و اگر قانون به درستی اجرا شود، امکان عرضه این کالاها به حداقل خواهد رسید. اجرای دقیق قوانین، برخورد محکم با متخلفان، و مطالبه گری نهادهای نظارتی می تواند گام مهمی برای کاهش مصرف دخانیات، بخصوص در بین نوجوانان و جوانان کشور باشد.
با وجود اطلاع رسانی های گسترده درباره ی عوارض و خطرات دخانیات، بازهم شمار زیادی از نوجوانان و جوانان به سوی مصرف سیگار و سایر محصولات دخانی گرایش پیدا می کنند. این مورد خیلی نگران کننده است، چونکه نشان داده است آگاهی به تنهایی کافی نیست و باید با سیاستهای سخت گیرانه تر و اجرای دقیق تر قوانین از گسترش این پدیده جلوگیری کرد.
یکی از چالش های جدید در این مورد، رواج سیگارهای الکترونیکی و محصولات مشابه در کشور است. به قول مسئولان، هیچ یک از این محصولات در ایران مجوز رسمی ندارد و تمام سیگارهای الکترونیکی موجود در بازار، به شکل قاچاق وارد می شوند. محلول های مورد استفاده در این دستگاه ها حاوی ترکیبات ناشناخته و معطر هستند که میتوان به آنها هر نوع ماده شیمیایی یا روان گردان افزود.
تبلیغات پنهان دخانیات در کمین نسل جوان
این محصولات، به علت تبلیغات گمراه کننده و ظاهر فریبنده خود، بخصوص در بین نوجوانان و جوانان رواج یافته اند. با این وجود، نه وزارت صنعت و نه هیچ دستگاه اجرائی مسئولیت سلامت یا عوارض ناشی از مصرف این محصولات قاچاق را بر عهده نمی گیرند. فروش سیگارهای الکترونیکی در دکه ها و فروشگاه های خیابانی تخلف شمرده می شود و هیچ شرکت یا مرجع رسمی پاسخگوی صدمه های احتمالی به مصرف کنندگان نیست.
چه خطراتی مصرف سیگارهای الکترونیکی را از سیگار معمولی متمایز می کند؟
خطرات ناشی از مصرف سیگارهای الکترونیکی حتی می تواند از سیگارهای سنتی هم بیشتر باشد، چونکه به علت ترکیب ناشناخته مواد و عدم وجود کنترل کیفی، مصرف کننده در معرض انواع سموم و آلاینده های شیمیایی قرار می گیرد که می تواند صدمه های جدی و جبران ناپذیری به بدن وارد کند.
در دوران شیوع ویروس کرونا هم آمار مرگ ومیر در بین مصرف کنندگان دخانیات بطور قابل ملاحظه ای بیشتر بود و علت این مسئله را ضعف سیستم ایمنی بدن در اثر مصرف دخانیات است؛ عاملی که سبب می شود بدن توان مواجهه با ویروس ها و عفونت های تنفسی را از دست بدهد.
مطالعات گوناگون نشان داده است که مصرف دخانیات علاوه بر ایجاد بیماریهای قلبی، ریوی و سرطان، می تواند باعث بروز بیماریهای مادرزادی در نوزادان هم شود و دخانیات با تاثیر مستقیم بر سلول های جنسی و کاهش اکسیژن رسانی به جنین، باعث سقط، نارسایی رشد و بروز ناهنجاری های مادرزادی می شود.
دود سیگار به سرعت وارد جریان خون می شود و سموم آن به همه اندام های بدن منتقل می گردد. این پروسه باعث صدمه سلولی، پیری زودرس، اختلال در سوخت وساز بدن و افزایش احتمال ابتلاء به بیماریهای ناتوان کننده می شود. از همین رو، ترک مصرف دخانیات نه تنها به نفع سلامت فرد، بلکه به سود خانواده و کل جامعه است. حرف آخر اینکه قانون جامع کنترل دخانیات پس از الحاق ایران به کنوانسیون جهانی در سال ۱۳۸۴ تدوین شد و یک سال بعد آئین نامه اجرائی آن به تصویب رسید. از طرف دیگر، بسته بندی های رنگارنگ و جذاب محصولات دخانی، بویژه آن هایی که با هدف جذب زنان و نوجوانان طراحی می شوند، بازهم در بازار مشاهده می شو و این در حالیست که سیاست مصوب ستاد، اجرای بسته بندی استاندارد و حذف هرگونه جذابیت بصری از روی پاکت های سیگار است. مطالعات متعدد نشان داده است که مصرف دخانیات علاوه بر ایجاد بیماری های قلبی، ریوی و سرطان، می تواند سبب بروز بیماری های مادرزادی در نوزادان هم شود و دخانیات با تأثیر مستقیم بر سلول های جنسی و کاهش اکسیژن رسانی به جنین، سبب سقط، نارسایی رشد و بروز ناهنجاری های مادرزادی می شود.
منبع: laundrybox.ir
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب