رئیس بخش سل و تحقیقات ریوی انستیتوپاستور تشریح كرد
ثبت کشوری اطلاعات بیماران مسلول
خشکشوئی آنلاین: سل یکی از بیماریهای عفونی دیرینه انسان است که با وجود روش های نوین برای تشخیص و درمان آن، هنوز هم انتشار گسترده ای دارد. کشور ما در منطقه ای قرار دارد که همسایگان آن کشورهایی با میزان بروز بالای بیماری سل هستند که این خود می تواند مشکلات ناشی از این بیماری را در کشور افزایش دهد.
به گزارش خشکشوئی آنلاین به نقل از ایسنا، برای کنترل بیماران سل باید سیستمی در نظر گرفته شود که بیماران مشکوک به سهولت به لابراتوار و درمان صحیح دسترسی داشته باشند. دراین زمینه بخش سل و تحقیقات ریوی انستیتو پاستور ایران در سال ۱۳۳۸ پایه گذاری شد. این بخش از قدیمی ترین و مهم ترین مراکز تشخیصی و مطالعاتی بیماری سل در کشور است که در طول بیش از ۶۰ سال قبل نقش مهمی در کنترل این بیماری در ایران داشته است.
این بخش با پذیرش سالانه ده ها بیمار مشکوک به سل و کارهای خدماتی، تشخیصی و تحقیقاتی و نیز همکاری بین المللی، منطقه ای و کشوری به بیماریابی هدف دار مبتنی بر استراتژی سازمان جهانی بهداشت کمک می نماید.
تجهیزات آزمایشگاهی تخصصی بیماری سل، لابراتوار های استاندارد اتاق تمیز، لابراتوار تشخیصی روتین سل و بانکهای میکروبی سویه های توبرکلوزیس حساس و مقاوم به دارو، قسمتی از کارهای تخصصی سخت افزاری و تجهیزات این بخش را می سازند.
تشخیص صحیح و پیشگیری مهم ترین گام کنترل "سل"
در این جهت دکتر ابوالفضل فاتح _ رییس بخش سل و تحقیقات ریوی انستیتوپاستور ایران، درباره ی این مرکز، توضیح داد: بخش سل یکی از قدیمی ترین بخش های انستیتو پاستور ایران است. با توجه به این که کشور ایران در منطقه ای قرار گرفته است که همسایگان ما بخصوص افغانستان، عراق و تاجیکستان شیوع بالایی از بیماری سل دارند بنا بر این با توجه به این که برای ورود و خروج اتباع این کشورها محدودیت زیادی نداریم کنترل بیماری سل در کشور مشکل تر شده است.
وی ادامه داد: از آنجائیکه پس از جنگ جهانی دوم، بیماری سل یک مشکل جدی بهداشتی بود، این بخش در سال ۱۳۳۸ تاسیس شد. نخستین رسالت بخش سل پیش گیری از بیماری سل است و یکی از معدود لابراتوار هایی است که می تواند آزمایش مقاومت دارویی را برای تمامی گونه های مایکوباکتریم هم بر روی مایکو باکتریوم توبرکلوزیس که عامل بیماری سل است و هم سایر مایکو باکتریوم ها انجام دهد. همین طور برای نخستین بار لابراتوار تشخیص نوکاردیا توسط کارشناسان این بخش تاسیس شد که هم اکنون می توانیم به جامعه پزشکی کشور خدمت رسانی نماییم.
او با تأکید بر این که یکی از کارهای خیلی مهمی که در این بخش از انستیتو پاستور به انجام می رسد، بیماریابی است، اظهار داشت: تمام بیمارانی که به بخش سل مراجعه می کنند بوسیله سیستم پیگیری دنبال می شوند و اطلاعات بیماران بصورت آنلاین وارد و ثبت می شود. علاوه بر این، یکی از همکاران ما در مرکز بهداشت هر روز جهت بررسی موارد مثبت مراجعه می کنند. تمام مواردی که مثبت می شود به مرکز بهداشت معرفی می گردند و درمان رایگان در اختیار تمام بیماران مثبت قرار می گیرد.
ثبت سراسری اطلاعات بیماران مسلول عضو هیئت علمی انستیتو پاستور ایران، افزود: وزارت بهداشت سامانه ای را طراحی نموده است که کلیه لابراتوار های سل به این سامانه متصل هستند و تمام بیماران، اطلاعات شان در این سامانه بصورت روزانه ثبت شده و بوسیله وزارت بهداشت و دانشگاه های علوم پزشکی کشور با بهره گیری از این سامانه پیگیری می شوند.
تخفیف ویژه بیماریابی سل وی با اعلان اینکه بطور کلی هدف اصلی بخش سل پس از خدمت رسانی به بیماران، پیشگیری و کنترل بیماری سل در میان افراد جامعه است، اشاره کرد: باتوجه به سیاستی که انستیتو پاستور ایران و وزارت بهداشت دارند، طبق تعرفه سالانه که تعیین می کنند و برای ما ارسال می کنند، ما هزینه تشخیص را دریافت می نماییم اما با توجه به این که بیماری سل بیماری افراد کمتر برخوردار است، ما تخفیف بسیار ویژه به بیماران نیازمند می دهیم.
اهمیت بالای تشخیص "مایکوباکتریوم های غیر سلی" وی با ذکر این نکته که "مایکوباکتریوم ها" برمبنای معیارهای پزشکی به چند گروه تقسیم می شوند، توضیح داد: کمپلکس مایکوباکتریوم توبرکلوزیس که شامل مایکوباکتریوم توبرکلوزیس، مایکوباکتریوم بوویس، مایکوباکتریوم آفریکانوم، مایکوباکتریوم میکروتی و مایکوباکتریوم لپره است. مایکوباکتریوم های غیر سلی (Nontuberculous mycobacteria) یا به اصطلاح NTM که می توانند بیماریهای ریوی شبیه سل، لنفادنیت، عفونت های پوستی یا منتشر ایجاد کنند.
فاتح با تأکید بر این که هم اکنون اهمیت "مایکوباکتریوم های غیرسلی" روز به روز بیشتر می شود، اظهار داشت: این باکتری ها از نظر تابلو عفونت، شباهت بسیار زیادی به "مایکوباکتریوم توبرکلوزیس" دارند و بارها پزشکان آنها را با هم اشتباه می گیرند و داروهای ضد سل را برای این دسته از بیماران تجویز می کنند؛ در صورتیکه این داروها هیچ تاثیری روی "مایکوباکتریوم های غیر سلی" ندارند. بنا بر این تشخیص این باکتری تا حد گونه آن بی نهایت مهم است که ما این امکان را در بخش سل فراهم نموده ایم.
وی ادامه داد: ما برای آنکه در این بخش لابراتوار مرجع یا همکار مرجع کشوری شویم کارهای زیادی انجام داده ایم و وزارت بهداشت هم همکاری خیلی خوبی داشته است ولی تا این لحظه این مساله محقق نشده است. تمایل زیادی وجود دارد که شبکه لابراتوار مرجع "مایکوباکتریوم های غیرسلی" و "نوکاردیا" به محوریت انستیتو پاستور ایران تاسیس شود که درحال حرکت به این سمت هستیم.
بررسی اسمیر و کشت بر روی نمونه های ارسالی رییس بخش سل و تحقیقات ریوی انستیتوپاستور ایران با اشاره به این که دو روش اصلی آزمایش برای نمونه های مشکوک سل وجود دارد، بیان کرد: یکی آزمایش لام و تهیه اسمیر است که ما اهتمام می نماییم این جواب را در کمتر از ۷۲ ساعت به بیماران و پزشک ارائه دهیم، ولی باتوجه به ماهیت باکتری سل که یک باکتری دیر رشد است، کشت بیمار زمان بر بوده و ممکنست دو ماه هم طول بکشد. ما روش های فنوتیپی و ژنوتیپی برای تشخیص داریم و در عین حال روش هایی برای کلیه مایکوباکتریوم های غیرسل داریم.
او افزود: علاوه بر روش های معمول آزمایشگاهی که شامل کشت و تهیه اسمیر است، در صورت درخواست پزشک چه برای سل و چه برای سایر مایکوباکتریوم ها روش های مولکولی هم انجام می دهیم.
وی ادامه داد: نمونه گیری معمول برای آزمایش سل، سه نمونه خلط صبحگاهی است؛ یعنی در سه روز متوالی باید نمونه به ما ارجاع شود، بعد از آن که ما آزمایش را انجام دادیم سه تا جواب به بیمار می دهیم و پس از مشخص شدن جواب آزمایش کشت، نتیجه آن هم برای بیماران ارسال می شود. هم اکنون با اشراف خوب دانشگاه های علوم پزشکی و هدایت خوب معاونت بهداشتی وزارت بهداشت و مرکز بیماری سل و جذام، بیماری سل نسبتا کنترل شده است و الان بنظر می رسد که "مایکوباکتریوم های غیرسلی" روز به روز اهمیت بیشتری پیدا می کنند.
اهمیت آزمایش "مقاومت دارویی" در مبتلایان سل این عضو هیئت علمی انستیتو پاستور ایران با اشاره به این که این مرکز دو پروسه برای کنترل کیفی آزمایش هایی که در بخش سل به انجام می رسد، دارد، توضیح داد: بطور تصادفی چند نمونه همیشه استخراج می شود و باردیگر آزمایش به انجام می رسد که دقت آزمایشات بطور کامل بررسی شود. یکی از تمهیدات خیلی خوبی که وزارت بهداشت در اختیار تمام لابراتوار ها قرار داده است، آزمایش "آنتی بیوگرام" و تعیین مقاومت دارویی است که با همکاری لابراتوار فراملی سوئد و مرکز مدیریت بیماریهای واگیر وزارت بهداشت بصورت سالانه به انجام می رسد. خوشبختانه دو لابراتوار در کشور توانستند در دو سال متوالی گواهی آنها را با درجه عالی دریافت نمایند که یکی از این لابراتوار ها، لابراتوار بخش سل و تحقیقات ریوی انستیتوپاستور ایران است.
دراین زمینه بیشتر بخوانید:
افت شناسایی مبتلایانِ سل در سایه کرونا / تشخیص و درمان رایگان بیماری در کشور او اشاره کرد: یکی از معضلاتی که بیماری سل دارد این است که وقتی فرد به این بیماری مبتلا می شود باید بطور کامل و دقیق تشخیص داده شده و تحت درمان و مراقبت قرار گیرد تا سایرین را آلوده نکند. خانواده فرد مبتلا هم باید مورد بررسی و ارزیابی دقیق قرار گیرد؛ این امر یکی از پروتکلهای اصلی سازمان جهانی بهداشت است.
وی ادامه داد: علاوه بر این آزمایش مقاومت دارویی یکی از مهم ترین اهداف برنامه مراقبت بیماری سل است که ما هم این قابلیت را داریم که این آزمایش را برای کلیه بیماران انجام دهیم. بارها این اتفاق افتاده است که بیمار درمان موفقی نداشته است و پس از درخواست پزشک از ما و پس از ارسال نتایج آنتی بیوگرام، با موفقیت کامل درمان شده است.
از انجام طرح های تحقیقاتی تا معرفی کاندید تولید واکسن بنابر اعلام روابط عمومی و امور بین الملل انستیتو پاستور ایران، او درباره ی اهداف تحقیقاتی این مرکز نیز بیان کرد: طرح هایی که در بخش به انجام می رسد در رابطه با عفونت های "مایکوباکتریومی" است. تعدادی از همکاران ما در زمینه هایی نظیر مقاومت دارویی و ارتباط "میکروبیوتا" و عفونت های تنفسی به مطالعه می پردازند. حوزه کاری بنده نیز بر روی "مایکوباکتریم های غیرسلی" و "نوکاردیا" است که علاوه بر شناسایی این دسته از باکتری ها، مقاومت دارویی آنها را هم مورد بررسی قرار می دهیم.
وی درباب لابراتوار "تخلیص پروتئین سل"، اظهار داشت: کلیه روش های تحقیق برای شناسایی در این لابراتوار به انجام می رسد و محققین ما دراین زمینه کارهای علمی زیادی کرده اند و کاندیداهای خوبی برای تولید واکسن معرفی کرده اند. کارگاه های مختلفی هم سالانه در بخش سل برگزار می گردد که خوشبختانه استقبال خوبی از آنها می شود. در این بخش، شش نفر عضو هیات علمی و ۱۳ نفر کارشناس لابراتوار داریم که همگی در کنار هم به سیستم سلامت کشور خدمت رسانی می نماییم.
وی در خاتمه سخنان خود، اظهار داشت: تعامل بسیار خوبی هم در سطح ملی با لابراتوار مرجع و همکار مرجع کل کشور داریم و امیدواریم که همکاریهای بین المللی بیشتر شود. تعاملات ما با سازمان های بین المللی حالا کمی کمرنگ شده است ولی تمامی کارهایی که ما انجام می دهیم مبتنی بر استراتژی سازمان جهانی بهداشت است. همین طور با لابراتوار فرامنطقه ای نیز همکاری هایی داشتیم که دوست داریم ادامه دار باشد. علاوه بر این موارد، طرح های تحقیقاتی فراملی در همکاری با مراکز سل بین المللی هم دنبال می شود.
منبع: خشكشوئی آنلاین
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب